Historia Biblioteki

Biblioteki gminne stanowią najniższe ogniwo sieci bibliotek publicznych, obejmują zasięgiem swojej działalności obszar gminy. Ich nazwa zmieniła się w roku 1954 po reformie podziału administracyjnego kraju, z bibliotek gminnych stały się gromadzkimi bibliotekami publicznymi. W roku 1973 kolejna reforma podziału administracyjnego małych miast oraz wsi wprowadziła nazwę – biblioteki publiczne gminy. Nadzór merytoryczny nad bibliotekami gromadzkimi powiatu żywieckiego sprawowała Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Żywcu. W latach 50-tych na terenie powiatu żywieckiego istniały: PiMBP w Żywcu, biblioteki gromadzkie i filie oraz oddziały. Biblioteka Powiatowa w Żywcu podjęła inicjatywę zorganizowania biblioteki w Łękawicy. Początki bibliotekarstwa na szerszą skalę w tej miejscowości sięgają roku 1955, kiedy to powstała biblioteka. „Kronika Miejskiej Biblioteki Publicznej w Żywcu” opisuje to zdarzenie tak: „W roku 1955 zostało utworzonych 7 nowych bibliotek gromadzkich, w Kobiernicach, Radziechowach, Pietrzykowicach, Soblówce, Rychwałdzie, Łękawicy i Kocierzu Moszczanickim. W roku następnym planuje się utworzenie dalszych bibliotek gromadzkich”.

Biblioteki gromadzkie powstawały w ówczesnych gromadach. Początkowo były to biblioteki z małymi księgozbiorami, niemające wielu czytelników. Biblioteki gromadzkie powoli rozwijały się, poszerzały swoją działalność, gromadziły coraz więcej czytelników. Początki bibliotekarstwa, jak to początki, bywały trudne.

W gminie Łękawica lokal biblioteki zmieniał się parokrotnie i to z wielu przyczyn. Najczęściej lokal był za mały, by pomieścić zbiory lub panowały w nim nieodpowiednie warunki do pracy, czy brak było pomieszczenia pełniącego funkcję czytelni. Dlatego biblioteka od początku swego istnienia zmieniała swoje lokum.

Na samym początku, w roku 1955, lokal biblioteki znajdował się w domu prywatnym u państwa Spyrków, przy głównej drodze, obecnie wojewódzkiej. To pomieszczenie było wówczas siedzibą Urzędu Gromady, która odnajmowała od prywatnych właścicieli dwa pomieszczenia. W jednym z nich znajdował się księgozbiór. Były to początki, więc księgozbiór nie liczył wiele pozycji i nie zajmował wiele miejsca.

W roku 1959 nastąpiło połączenie się gromad: Kocierza Rychwałdzkiego, Kocierza Moszczanickiego, Rychwałdu, Oczkowa i Łękawicy. Powstała jedna gromada w Łękawicy. Ze względów na rozszerzenie działalności i zakresu zadań organizacyjnych Urząd Gromady został przeniesiony do prywatnego domu, do państwa Łopatków, mieszczącego się nad budynkiem starej szkoły w Łękawicy, gdzie wynajmowano pomieszczenia. Biblioteka zaś pozostała dalej
w domu państwa Spyrków.

Na początku lat 60-tych lokal biblioteki mieścił się w domu państwa Walaszków, nieco wyżej od swojej poprzedniej siedziby. Urząd Gromady odnajmował jedno z pomieszczeń domu z przeznaczeniem go na miejsce dla księgozbioru.

W roku 1965 Gromadzka Rada Narodowa została przeniesiona do nowo wybudowanego lokalu. Jesienią tego roku przeniesiono tam także bibliotekę. Jak podaje sprawozdanie
z lustracji: „W roku bieżącym [1965] został ukończony i oddany do użytku nowy budynek, […]. Biblioteka, niestety, otrzymała jedno pomieszczenie, w dodatku wspólnie z Gromadzką Świetlicą. W lokalu tym odbywają się również zebrania gromadzkie. Na skutek takiego stanu rzeczy, praca zarówno świetlicy jak i biblioteki jest niezadowalająca”.

W roku 1967 lokal mieścił się nadal w budynku prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej, co ułatwiało kontakt mieszkańców z biblioteką. Jednak, choć był to ten sam budynek, bibliotekę przeniesiono z piętra do piwnic. Warunki tam panujące były niesprzyjające zarówno dla pracownicy, jak i dla książek.

W roku 1976 nastąpiło połączenie gmin: Gilowice, Ślemień i Łękawica. Utworzono jedną gminę pod nazwą Gilowice–Ślemień. Wtedy to biblioteka w Łękawicy stała się filią Gminnej Biblioteki Publicznej w Gilowicach–Ślemieniu. Lokal biblioteki przeniesiono na pierwsze piętro, było to pomieszczenie bardzo ciasne. W sąsiedztwie znajdował się Komisariat Milicji, poczta, oddział klasy „O”, świetlica, Klub Ruchu. Przełożony Milicji odstąpił większe pomieszczenie na potrzeby biblioteki.

W 1985 roku biblioteka rozwinęła swoją działalność i powstały dwa punkty biblioteczne w Kocierzu Moszczanickim i w Okrajniku. Biblioteka mieściła się nadal w budynku Urzędu Gminy.

Rok 1991 był przełomowy dla naszej gminy. Wtedy to nastąpiła jej restytucja. Gmina Łękawica powróciła do swych dawnych granic, bez Oczkowa. Powstała gmina Łękawica i Gminna Biblioteka Publiczna. W tym roku biblioteka została przeniesiona z budynku gminnego do pawilonu handlowego „Rywal”, gdzie zajmowała pomieszczenia na drugim piętrze. Był to lokal przestrzenny, jasny i duży, o powierzchni 60 m².

W styczniu 1995 roku bibliotekę przeniesiono do budynku starej szkoły podstawowej, gdzie wyremontowano dwa pomieszczenia. W jednym z nich znajdowało się biuro oraz księgozbiór z literaturą dla dzieci, a w drugim księgozbiór z literaturą dla dorosłych oraz literatura popularno–naukowa. Warunki tam panujące były dobre. W lipcu 1997 roku przeprowadzono remont elewacji zewnętrznej budynku: odmalowano ściany, podmurowano fundamenty, a na dachu zamontowano zabezpieczenia przed spadającym śniegiem. W lipcu 1998 roku zaadaptowano sąsiednie pomieszczenie z przeznaczeniem go na czytelnię.

W roku 2002 zaczęto przeprowadzać remont pomieszczeń w budynku komunalnym Urzędu Gminy. Zaplanowano ich adaptację pod lokal biblioteki, wymieniono okna, drzwi, zrobiono łazienkę, zamontowano centralne ogrzewanie, położono płytki ceramiczne na podłodze, w grudniu tegoż roku nastąpiła przeprowadzka. „Kronika…” wspomina: „Uroczystość poświęcona otwarciu nowego lokalu dla biblioteki nastąpiła 18 stycznia 2003 roku”. Biblioteka zajmowała wtedy dwa pomieszczenia.

W drugiej połowie roku 2004 zaczęto przerabiać i dostosowywać sąsiednie pomieszczenie, należące do Zakładu Usług Komunalnych, na potrzeby biblioteki. Miało to także związek z mającymi nastąpić zmianami w 2005 roku, w związku z łączeniem się biblioteki i Gminnego Centrum Informacji. Już pod koniec roku 2004 biblioteka miała do dyspozycji trzeci lokal, gdzie przeniesiono księgozbiór podręczny i utworzono czytelnię z kącikiem dla dzieci. Wobec nowych rozporządzeń Ministerstwa Kultury biblioteka stała się placówką, która może zarabiać na swoje utrzymanie, po połączeniu obu placówek instytucja ta mieściła się w lokalu biblioteki, a nie jak wcześniej w lokalach oddzielnych, ale sąsiadujących ze sobą, mimo to nadal było sporo miejsca, czytelnicy mieli wolny dostęp do półek. Placówka ta przyjęła nazwę Gminna Biblioteka Publiczna.

Obecnie biblioteka mieści się przy ulicy Żywieckiej, obok drogi wojewódzkiej z Żywca do Suchej Beskidzkiej.